Bisikletli Ulaşım Platformu olarak San Franciscodaydık.

Yedi tepesi, Golden Gate köprüsü, vapurları ve tramvay hatlarıyla İstanbul’a oldukça benzeyen yönlere sahip San Francisco’da, bisiklet yollarını, trafiği, bisikletin toplu taşımaya kabulünü, bisikletin köprüden geçişini, bisiklet kiralama sistemini yerinde inceleme imkanı yakaladık. Ayın son Cuma’sına denk gelmemiz sebebiyle Critical Mass’i de kaçırmadık. CM’nin doğduğu şehirde CM’ye katılmak güzel bir deneyim oldu bizim için.

Şehirde bisikletle ulaşım sağlayan çok sayıda insan var. Aralarında takım elbiseli ve oldukça şık giyinenler de var. Şehrin meşhur dik yokuşlu yollarında ise süren çok az bisikletli gördük. Daha az eğimli olan alternatif yolları kullanıyorlar. Genelde yolun sağında yeşil renkle boyanmış veya sadece bisiklet figürlü tek yönlü şerit var. Tek yönlü geniş caddelerin bazılarının sol şeridinde de ana yoldan ayrılmış gidiş-geliş bisiklet yolu var.

Şoförler bisikletlilere çok dikkat ediyor ama kırmızı ışıkta geçen çok bisiketli var. Bisiklet yolunda tersten sürenler de var. Kaldırımdan sürmeyi tercih eden turistlerin sayısı da az değil. Halk genelde yol bisikleti ve hibrid bisiklet kullanıyor. Cablecar ve tramvay raylarını saymazsak yollarda tek bir çukur yok.

Özellikle turistik bölgelerde çok fazla bisiklet kiralama dükkanı var ve turistler oldukça fazla rağbet gösteriyor. Rehber eşliğinde bisikletli turistik geziler de düzenleniyor. Tabi esas amaç Golden Gate Köprüsünü bisikletle geçmek. Bu dükkanlarda saatlik kira bedeli 8$ ama 24 saat kiralama bedeli 32$. Oldukça pahalı ama özellikle uzun sürüşler için en uygunu bu zira San Francisco akıllı bisiklet sistemi Bay Area Bike Share’e kıyasla ucuz kalıyor. Akıllı bisiklet sisteminde en az 24 saatlik kiralama yapılabiliyor ve 9$ ayakbastı parası alınıyor (3 günlük kiralama için bu bedel 22$. Yıllık üyelik seçeneği de 88$). Depozito olarak da ek 101$ kredi kartından bloke ediliyor. İlk yarım saatlik sürüş ücretsiz. İkinci yarım saat 4$. Sonraki her yarım saat 7$. 1 saatlik kiralama 13$, 5 saatlik kiralama 69$ yapıyor akıllı bisiklet sisteminde.

Golden Gate Köprüsünün bir yöndeki yan yolu sadece yayalara, diğer yöndeki yan yolu sadece bisikletlilere açık. Haftasonuna denk geldiğimiz için antrenman yapan çok bisikletli vardı. Çok sayıda turist de vardı. Uzunluğu ile (yaklaşık 1km.), sürekli rüzgarlı oluşu ile, asma köprü olması ile, trafik yoğnluğu ve en popüler intihar noktası olması ile (köprüden atlayarak intihar edenlerle ilgili belgesel bile var) Boğaz Köprüsüyle çok fazla ortak özelliği mevcut ama tüm bunlara rağmen yaya ve bisiklet trafiğine 24 saat açık. Köprü üzerinde hiçbir yerde güvenlik görevlisi de yok.

Golden Gate Köprüsü

Ayın son Cuma’sına denk gelmemiz sebebiyle Critical Mass’i de kaçırmadık. CM’nin doğduğu şehirde CM’ye katılmak güzel bir deneyim oldu bizim için. Halloween’e denk gelmesi de işin bonusu oldu; çok renkli görüntüler vardı doğal olarak. Süslü bisikletlerle ve değişik kostümlerle katılanlar vardı. 1000’e yakın bisikletliyle başlayan turu 3 saat sonra 15 kişiyle tamamladık. Turun ilk 2 saatinde çok sayıda motosikletli ve bisikletli polis güvenliği sağladı ve yolları kesti. Normalde turda polisler olmazmış ama geçen ay TV’lere de çıkan bir saldırı (bir bisikletlinin bir araca saldırması) olayı sebebiyle bu sefer polisler gelmiş. Ama tur boyunca hiç kimseye müdahalede veya uyarıda bulunmadılar. Ana kavşaklarda dakikalarca daire çizerek trafiği her yönde bloke eden bisikletlilere de hiçbir şey demeden bekledi polisler. Bütün araçlar da tek korna çalmadan bekledi kavşaklardan geçmemizi.

Critical Mass SF

Critical Mass SF

Şehir içi ulaşım sağlayan feribotların/vapurların tamamında bisiklet taşınıyor. Bazılarının 200 bisikletlik kapasitesi var. Bisiklet için ek ücret yok ama kişi başı bilet oldukça pahalı (11$). Yine şehir içi ulaşım sağlayan trenlere de (BART) bisiklet alınıyor. Ek ücret yok, zaman sınırlaması yok. Sadece yoğun saatlerde ilk üç vagona binilmiyor. Diğer saatlerde çok kalabalık vagonlara binip binmeme bisikletlinin tercihine bırakılıyor. Vagonlarda bisikletlere ayrılmış özel alanlar var.

Feribottaki çoğu kiralık bisikletler

BART’taki bisiklete özel alan.

Sonuç olarak eğimli coğrafyasına rağmen San Francisco tam bir bisiklet şehri ve “her yeri yokuş olan İstanbul’da bisikletli ulaşım olmaz” diyenlere adeta kocaman bir cevap gibi…